Na czym polega system rozliczania prosumentów net-billing?
Od 1 kwietnia w Polsce obowiązuje nowy system rozliczania nadwyżek energii produkowanych przez prosumentów, który zastąpił dotychczasowy system opustów (dla przypomnienia: wprowadzony na mocy nowelizacji ustawy z dnia 22 czerwca 2016 roku o OZE – celem było wsparcie rozwoju rynku prosumenckiego). Aktualną zmianę wprowadzono w ramach nowelizacji ustawy o OZE z dnia 29 października 2021 roku. System net-billing ma zapewnić możliwość przyłączania do sieci większej niż dotychczas liczby prosumentów, a także bezpieczeństwo systemu elektroenergetycznego w całym kraju.
Zasady systemu net-biling
Według założeń net-billingu prosumenci stają się aktywnymi uczestnikami rynku energii poprzez magazynowanie, zarządzanie i sprzedaż energii. Każdemu nowemu właścicielowi instalacji fotowoltaicznej zostaje przypisane specjalne konto prosumenta – dzięki niemu możliwe jest rozliczanie nadwyżek energii. Przy okazji warto zapoznać się z kilkoma pojęciami, które pojawiają się w systemie net-billing:
- depozyt prosumenta – przypisany jest do konta prosumenta. Stanowi on wartość energii wprowadzoną do sieci i jest podstawą do rozliczeń – środki zgromadzone na depozycie mogą być rozliczane przez 12 miesięcy od dnia przypisania jako depozyt prosumencki,
- autokonsumpcja – bieżące zużycie energii przez prosumenta,
- energia czynna – wartość pojawiająca się na fakturze za prąd. Jest to opłata wyrażona w zł/kWh, uzależniona od ilości zużytej energii,
- opłata dystrybucyjna – opłata wyrażona w zł/kWh, jej wysokość zależy od liczby wykorzystanych kilowatogodzin. Opłata ta dotyczy przesyłu energii elektrycznej i uwzględnia wszelkie straty,
- rynek dnia następnego RDN – cena z rynku RDN wykorzystywana jest do rozliczania prosumentów od 1 kwietnia 2022 roku. Nadwyżki energii wyprodukowane przez fotowoltaikę są sprzedawane przez prosumentów po średniej miesięcznej cenie z RDN. Handel energią w ramach RDN odbywa się dzień przed dobą, w której dochodzi do faktycznej dostawy energii elektrycznej. Ceny na rynku są bazowe.
Największą różnicą pomiędzy tym systemem a systemem opustów obowiązującym do 31 marca 2022 roku jest sposób rozliczania energii. System net-billing to rozliczanie wartościowe energii elektrycznej, którą prosumenci wprowadzają i pobierają z sieci. W systemie opustów nadwyżki energii mogą być magazynowane z uwzględnieniem opłaty w wysokości 20% lub 30% wartości tejże energii. W przypadku net-billingu rozliczanie odbywa się na zasadzie kupna-sprzedaży – wartość oddanej do sieci energii można odebrać – wykorzystuje się do tego środki zgromadzone na depozycie prosumenckim.
Trzy etapy wdrażania systemu net-billing
System net-billing będzie wdrażany etapami:
- Przejściowy system opustów 1.04.2022 – 30.06.2022
Prosumenci byli rozliczani w systemie opustów przez trzy miesiące. Nadwyżka energii z okresu przejściowego została rozliczona pod koniec czerwca po średniej cenie miesięcznej, a prosumenci automatycznie przeszli do systemu net-billing.
- Net-billing w oparciu o ceny miesięczne RDN 1.07.2022 – 30.06.2024
W tym okresie nadwyżki energii będą rozliczane według średniej ceny RDN z poprzedniego miesiąca.
- System net-billing w oparciu o ceny godzinowe – od 1.07.2024
Nadwyżki energii będą rozliczane z zastosowaniem taryf dynamicznych – wedle cen godzinowych. Ceny ma wyznaczać operator PSE – Polskie Sieci Energetyczne. Od 1 lipca 2024 zacznie także funkcjonować Centralny System Informacji Rynku Energii.
Kogo obejmuje net-billing?
System dotyczy nowych prosumentów, którzy założyli instalację fotowoltaiczną po 1.04.2022 roku. Prosumenci, którzy złożyli wniosek o przyłączenie instalacji do 31 marca 2022 roku, są objęci dotychczasowym systemem opustów. Każdy, kto założył fotowoltaikę lub złożył wniosek przed 31.03.2022, rozlicza się na tych zasadach przez następnych 15 lat – liczonych od dnia oddania do sieci pierwszej wyprodukowanej energii. Nowi prosumenci, którzy złożyli wniosek po 1.04.2022, są rozliczani w systemie opustów do 30 czerwca 2022 roku, a w dniu 1 lipca 2022 roku automatycznie przechodzą do systemu net-billing.
Rozbudowa instalacji fotowoltaicznej, a net-billing
Wielu obecnych prosumentów zastanawia się, czy system ich rozliczania ulegnie zmianie w przypadku dokonania rozbudowy instalacji po 1 kwietnia 2022 roku. Otóż nie. Niezbędne jest jednak zgłoszenie rozbudowy do operatora sieci w ciągu 14 dni od dnia dokonania zmian – w przypadku braku zgłoszenia prosument zostaje obciążony karą w wysokości 1000 zł. Należy także pamiętać, że system opustów dotyczy jedynie mikroinstalacji. Rozbudowa instalacji fotowoltaicznej powyżej 50 kW oznacza, więc przejście na system stosowany w przypadku małych instalacji.
Czy fotowoltaika będzie nadal opłacalna?
W związku z wprowadzeniem zmiany systemu rozliczania na net-billing pojawia się wiele pytań na temat opłacalności fotowoltaiki. Już dziś wiadomo, że mimo wprowadzonej zmiany zakup fotowoltaiki będzie nadal opłacalny. Wynika to z faktu, iż inwestycja w fotowoltaikę oznacza obniżenie rachunków za prąd o 50-70%. Jeśli chcecie dowiedzieć się więcej na ten temat, skontaktujcie się z jednym z naszych doradców. Więcej informacji o fotowoltaice znajdziecie na: Fotowoltaika Zielona Energia Lublin. Zachęcamy do korzystania z naszych usług – razem możemy zadbać o niższe rachunki i środowisko!
